مراسم افتتاحیه چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر، عصر چهارشنبه پنجم آذرماه در فضای باز هنرشهر آفتاب شیراز برگزار شد. این رویداد بینالمللی در حالی به میزبانی پایتخت فرهنگی ایران کلید خورد که بسیاری از ظرفیتهای غنی و بیبدیل این شهر تاریخی برای خلق یک تجربه منحصربهفرد، به نظر میرسد در طراحی مراسم مغفول مانده است.
دورهمی سینماگران در فضای باز؛ آغاز متفاوت جشنواره جهانی فیلم فجر در شیراز
برخلاف روالهای سنتی افتتاحیه رویدادهای بزرگ، مراسم آغازین جشنواره جهانی فیلم فجر در شیراز با حال و هوایی صمیمانه و در فضایی باز برپا شد. این گردهمایی که با پخش سرود ملی و آیاتی از قرآن کریم آغاز شد، میزبان جمع کثیری از چهرههای برجسته سینمای ایران و مهمانان خارجی بود. سینماگرانی چون رحیم هودی، مهدی فقیه، آلفرد یعقوبزاده، محمود کلاری، ایرج طهماسب، فرزاد موتمن و مستانه مهاجر در کنار دیگر هنرمندان، در این رویداد حضور یافتند. پذیرایی با چای، قهوه و «فینگرفود»، بر رویکرد «دورهمی» و دوری از سخنرانیهای طولانی و کلیشهای مدیران تاکید داشت، که تلاشی برای ایجاد فضایی متفاوت و خودمانیتر ارزیابی میشود.
ظرفیتهای بیبدیل شیراز؛ از دسترنجهای فرهنگی تا میزبانی مغفول جشنواره جهانی
یکی از نکات قابل تأمل در این افتتاحیه جشنواره جهانی فیلم فجر، عدم بهرهبرداری مناسب از گنجینه عظیم فرهنگی و هنری شیراز بود. شهری که به مهد شعر و ادب پارسی، معماری کهن و آداب و رسوم دیرینه شهرت دارد، میتوانست با جلوههای بصری و پذیراییهای بومی، تجربهای فراموشنشدنی برای مهمانان داخلی و خارجی این جشنواره جهانی رقم بزند. استفاده از دستپختها و غذاهای اصیل شیرازی نظیر آش سبزی، آش کارده یا دوپیازه آلو به جای فینگرفودهای رایج، پوشش سنتی استان فارس برای پذیراییکنندگان و تزئین فضا با المانهای معماری یا هنرهای دستی شیراز، میتوانست هویت منحصر به فرد این رویداد را برجستهتر کند. این غفلت، باعث شد مراسم افتتاحیه، با وجود تلاش برای نوآوری، تا حدی از ریشههای جغرافیایی و فرهنگی خود فاصله بگیرد و این احساس را تداعی کند که میتوانست در هر نقطه دیگری از کشور برگزار شود. این امر، فرصت گرانبهایی برای معرفی و ارتقاء گردشگری فرهنگی شیراز به جهانیان را از دست داد و از عمق ارتباط جشنواره با هویت میزبان کاست.
سینمای شاعرانه؛ رویکرد عمیق دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر
روحالله حسینی، دبیر چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر، با قرائت متنی تأملبرانگیز، چشمانداز خود را از «سینمای شاعرانه» تشریح کرد. او سینمای شاعرانه را نه یک مد یا تفنن، بلکه انتخابی بنیادین برای مقاومت در برابر سرعت، جنجال و مصرفگرایی توصیف کرد. به گفته حسینی، این رویکرد دعوتی است برای بازگشت به حس، طبیعت و سادگی زندگی و تأملی عمیق در باب هستی، که به ویژه در شهری چون شیراز با تاریخ پربار، مشاهیر و بزرگانش چون حافظ، سعدی و ملاصدرا، معنای عمیقتری مییابد. وی ابراز امیدواری کرد که این جشنواره به میعادگاهی برای فیلمسازانی تبدیل شود که با روایتهای ساده، اما انسانی و صادقانه، به یادآوری ارزشهای فراموششده انسانی کمک کنند. این دیدگاه با نمایش نسخه مرمتشده فیلم «زیر درختان زیتون» اثر عباس کیارستمی، یکی از مهمترین آثار سینمای شاعرانه جهان، به اوج رسید و رویکرد جشنواره جهانی فیلم فجر را در عمل نشان داد.
پیام معاون اول رئیسجمهور: سینما، پلی برای گفتوگوی فرهنگها در جشنواره جهانی
در ادامه این مراسم، پیام محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور، توسط دبیر جشنواره قرائت شد. عارف در پیام خود، شیراز را «دروازه فرهنگ و هنر ایران» خواند و جشنواره جهانی فیلم فجر را «فرصتی برای گفتوگوی میان فرهنگها» از طریق زبان مشترک سینما دانست. او تاکید کرد که در جهانی پر از تفرقهافکنی، هنر میتواند پلی برای فهم متقابل و همدلی باشد و ایران با پشتوانه تمدنی کهن و ظرفیتهای معاصر خود، نقشی مؤثر در این گفتگو ایفا میکند. معاون اول رئیسجمهور، میزبانی شیراز را نه فقط یک جشنواره، بلکه «میزبانی جستوجوی مشترک برای صلح و امید» دانست و ابراز امیدواری کرد که ثمره این رویداد، نزدیکی دلها و شکوفایی ایدههای خلاق باشد که جهان امروز سخت به آن نیاز دارد.
با وجود نقدهایی که بر عدم استفاده بهینه از ظرفیتهای بومی شیراز در طراحی مراسم افتتاحیه وارد است، هدفگذاری جشنواره جهانی فیلم فجر بر سینمای شاعرانه و ایجاد فضایی برای گفتوگوی فرهنگی، گامی مهم در جهت اعتلای هنر سینما و معرفی هرچه بهتر ایران به جهان محسوب میشود. امید است در دورههای آتی، تلفیق هنرمندانه این رویکرد با میراث غنی شیراز، به خلق تجربههایی بینظیر و ماندگارتر منجر گردد و هویت فرهنگی این شهر تاریخی به شایستگی در بستر یک رویداد جهانی بدرخشد.
مطالب مرتبط
- فارس پیشتاز کشور در میزبانی جلسات قرآن خانگی؛ آمار تازه از رونق فعالیتهای قرآنی پرده برداشت
- کارل اووه کناسگورد با «مدرسه شب» مرزهای مرگ و زندگی را در ادبیات جابهجا میکند
- فرمانده سپاه همدان: تفکر بسیجی، راهگشای تعالی ملی و تبلور ایمان در سایه ولایتمداری است
- فرمانده سپاه همدان: تفکر بسیجی، راهگشای تعالی ملی و تبلور ایمان در سایه ولایتمداری است
سلام، من رضا معنوی هستم؛ ۳۹ ساله و عضو تیم مجله خبری ارتباط ما. سالهاست در حوزه رسانه فعالیت میکنم و تلاش میکنم خبرها را شفاف، سریع و قابل اعتماد در اختیار شما قرار دهم