در تازه‌ترین تحولات بازار ارز تجاری ایران، امروز چهارشنبه ۵ آذر ۱۴۰۴، قیمت‌های رسمی اسکناس و حواله دلار توافقی با افتی محسوس همراه شد. این کاهش، پس از دوره‌ای از نوسانات، امیدها را به سوی ثبات نسبی در معاملات ارزی کشور سوق داده است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی، هر دو نرخ با کاهشی قابل توجه نسبت به روز کاری گذشته به ثبت رسیده‌اند که می‌تواند نشانه‌ای از تلاش برای مدیریت بازار باشد.
روند کاهشی قیمت دلار: جزئیات جدید از معاملات ارزی
بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد که در معاملات امروز مرکز مبادله ایران، قیمت دلار توافقی با افت قابل توجهی همراه بوده است. قیمت هر اسکناس دلار توافقی با ۷۹۲ ریال کاهش، به ۷۳۶,۴۲۰ ریال رسید. همزمان، نرخ حواله دلار نیز با افتی ۷۶۹ ریالی، در سطح ۷۱۴,۹۷۱ ریال ارزش‌گذاری شد. این تحول در قیمت دلار توافقی، در حالی رخ می‌دهد که بازار ارز در هفته‌های اخیر شاهد نوسانات متعددی بوده و فعالان اقتصادی چشم به راه سیگنال‌های پایداری از سوی نهادهای سیاست‌گذار هستند. روند کاهشی فعلی، می‌تواند بارقه امیدی برای کنترل تورم و پیش‌بینی‌پذیری بیشتر اقتصاد باشد.
تحلیل سیگنال‌های بورسی از تغییرات نرخ حواله دلار
ورود نرخ حواله دلار آمریکا به کانال ۷۰ هزار تومانی در اوایل مهرماه سال جاری، که از ۷۰۱,۵۰۳ ریال آغاز شد و اکنون به ۷۱۴,۹۷۱ ریال رسیده است، تحلیلی متفاوت برای بازار سرمایه به همراه دارد. این رشد ۸۲ درصدی (معادل ۳۲ هزار و ۱۰۵ تومان) در طی ۵۵۴ روز کاری گذشته، به خصوص برای شرکت‌های صادرات‌محور فعال در صنایعی چون پتروشیمی، فلزات اساسی و معدنی، به عنوان یک سیگنال مثبت و دلگرم‌کننده تلقی می‌شود.
توجیه این خوش‌بینی از آنجا ناشی می‌شود که بسیاری از شرکت‌های بورسی، بخش عمده فروش و درآمدهای خود را بر پایه نرخ ارز حواله‌ای انجام می‌دهند. بنابراین، افزایش نرخ حواله به معنای افزایش درآمد ریالی حاصل از صادرات و در نتیجه، بهبود حاشیه سود عملیاتی این شرکت‌ها خواهد بود. این رویداد می‌تواند زمینه‌ساز افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری در نمادهای مرتبط و تحرک بیشتر سمت تقاضا در بازار سرمایه شود. در صورت تثبیت نرخ حواله در این کانال، انتظار می‌رود گزارش‌های مالی فصلی شرکت‌ها با ارقام بالاتری منعکس گردد و بازار نشانه‌های بیشتری از حرکت به سمت ارزش‌گذاری بالاتر نشان دهد.
مواضع بانک مرکزی در قبال نرخ ارز و مهار تورم
در بحبوحه این نوسانات و تغییرات در قیمت دلار، محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، بارها بر مواضع این نهاد در خصوص عدم برنامه برای تک‌نرخی شدن ارز و افزایش نرخ‌های ۲۸,۵۰۰ تومانی یا ۷۰ هزار تومانی مرکز مبادله تأکید کرده است. وی معتقد است که چنین اقداماتی صرفاً منجر به انتقال تورم شدید به کالاها و خدمات خواهد شد که تجربیات گذشته نیز این موضوع را تأیید می‌کند. این رویکرد، نشان‌دهنده اولویت بانک مرکزی در مهار تورم و حفظ قدرت خرید پول ملی است، حتی در شرایطی که نرخ دلار غیررسمی با فشارهای صعودی مواجه است و نهادهای نظارتی به دنبال راهکارهای بلندمدت برای ثبات‌بخشی به بازار ارز هستند.
نگاهی به نرخ سایر ارزها در بازار مبادله
همگام با تحولات قیمت دلار، نرخ سایر ارزهای مهم نیز در مرکز مبادله ایران دستخوش تغییراتی شد. قیمت توافقی هر اسکناس یورو با افزایش ۱۴۹۲ ریالی نسبت به روز کاری قبل به ۸۵۰ هزار و ۶۹۹ ریال و نرخ حواله یورو نیز با افزایشی تقریباً مشابه (۱۴۴۹ ریالی) به ۸۲۵ هزار و ۹۲۲ ریال رسید. این افزایش برای یورو نشان‌دهنده روندی صعودی، مستقل از قیمت دلار است که می‌تواند ناشی از عوامل اقتصادی و سیاسی مرتبط با حوزه یورو باشد.
از سوی دیگر، اسکناس و حواله درهم امارات با کاهش ۲۱۵ و ۲۱۰ ریالی نسبت به روز کاری گذشته به ترتیب ۲۰۰ هزار و ۵۲۳ ریال و ۱۹۴ هزار و ۶۸۲ ریال ارزش‌گذاری شده است. پوند انگلیس و وون کره جنوبی نیز با افزایش نسبی مواجه بوده‌اند، در حالی که ریال عمان، فرانک سوئیس، روبل روسیه و لیر ترکیه روند کاهشی مشابهی با دلار و درهم را تجربه کردند. این تغییرات ترکیبی، نشان‌دهنده پویایی و پیچیدگی‌های بازار ارز و تأثیر عوامل گوناگون بر ارزش‌گذاری هر ارز به صورت جداگانه است.
شفاف‌سازی سازوکارهای نرخ‌گذاری و کارمزد در بازار ارز
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در راستای شفاف‌سازی هرچه بیشتر، نکاتی را پیرامون نرخ‌های اعلامی و سازوکارهای بازار ارز متذکر شده است:
محاسبه نرخ‌ها: نرخ‌های اسکناس و حواله منتشر شده در هر روز، بر اساس معاملات ثبت شده توسط بانک‌ها و صرافی‌های عامل در سامانه‌های ارزی در روز کاری قبل محاسبه می‌شوند.
نرخ نهایی دلار اسکناس: نرخ اعلامی دلار اسکناس در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، قیمت نهایی برای مصرف‌کننده نیست. این نرخ شامل کارمزد نمی‌شود و متقاضی هنگام دریافت اسکناس باید کارمزد جداگانه (کمتر از ۵ درصد) بابت خدمات بانکی، هزینه‌های تأمین، جابجایی و تحویل فیزیکی اسکناس پرداخت کند.
اهمیت حواله: بازار اسکناس سهمی کمتر از ۵ درصد از کل بازار رسمی ارز دارد و بخش عمده مبادلات ارزی کشور در قالب حواله انجام می‌شود که نرخ آن به صورت روزانه اعلام می‌گردد و از اهمیت بالاتری برخوردار است.
تغییرات در کارمزد و ارز مسافرتی:
کارمزد معاملات حواله: کارمزد ارائه خدمات عاملیت و کارگزاری توسط بانک عامل بابت خرید یا فروش ارز به صورت حواله ارزی برای معاملات غیرمستقیم، به میزان سه در هزار از ارزش ریالی ثمن معامله برای بانک خریدار و دو در هزار برای بانک فروشنده تعیین شده است. برای معاملات مستقیم نیز، کارمزد یک در هزار از هریک از طرفین (خریدار و فروشنده ارز) دریافت می‌شود.
نحوه محاسبه ارز مسافرتی: از روز شنبه سوم آبان ماه، نرخ ارز مسافرتی به صورت روزانه و بر اساس نرخ تالار دوم ارز تجاری مرکز مبادله به علاوه هزینه تبدیل و نقل و انتقال اسکناس اعلام می‌شود.
فقط برای ارز مسافرتی: این تغییر شیوه قیمت‌گذاری صرفاً مربوط به ارز مسافرتی است و سایر سرفصل‌های ارز خدماتی از جمله ارز دانشجویی، درمانی و فدراسیون‌های ورزشی بدون تغییر و مطابق روال گذشته محاسبه خواهند شد. خرید و دریافت ارز مسافرتی همچنان از طریق بانک‌های عامل ملی، ملت و سامان انجام می‌شود تا زمانی که سامانه ارز مسافرتی مرکز مبادله ایران به طور کامل راه‌اندازی و فرآیندها در آن متمرکز شود.
مطالب مرتبط
- راهکار آب دیجیتال برای مدیریت بحران جهانی آب؛ فرصت‌های سرمایه‌گذاری و چالش‌های هوش مصنوعی بررسی شد
- بازگشت امید به تالار شیشه‌ای: شمار سهامداران فعال بورس از ۵۶۶ هزار کد فراتر رفت
- تقویت زیرساخت‌های حیاتی، افق‌های روشن برای کشاورزی سرخه گشود
- رئیس حوزه اصناف خوزستان: صدور تمامی مجوزهای صنفی فقط از طریق درگاه ملی مجوزها ممکن است